De Luchtdichters sporen energielekken op: ‘Hallo, we komen uw huis even opblazen’

We hebben een klimaatcrisis, we moeten massaal van het gas af en we willen onze huizen isoleren. Daarmee ontstaan ook nieuwe beroepen. De Luchtdichters uit Nijmegen sporen energielekken op. ,,We komen gekke dingen tegen. Zoals een schuilkelder.”

Ben Heesink (links) en Frans Lischer van De Luchtdichters bij een woning aan de Groesbeekseweg die ze aan het verduurzamen zijn. Bron: De Gelderlander – Foto Paul Rapp

Dingdong. Op de stoep staan twee mannen van middelbare leeftijd. Als de bewoner opendoet, klinkt het vrolijk: ,,Hallo, we komen uw huis even opblazen.”

Ben Heesink en Frans Lischer van De Luchtdichters hebben gelukkig goede bedoelingen. Op verzoek van de bewoners komen ze het pand inspecteren op lucht- en warmtelekken. Met een zogeheten blowerdoor kunnen ze een huis als het ware ‘opblazen’, waardoor lucht een uitweg zoekt naar buiten. ,,Maar eigenlijk beginnen we altijd met het omgekeerde; zorgen we dat de luchtdruk binnen lager is dan buiten, zodat lucht juist door kieren het pand ín stroomt. Bewoners lopen mee tijdens onze ronde door het huis en voelen dan zelf ook de tocht of luchtstroom. Soms op onverwachte plekken, bijvoorbeeld uit een lege leiding in een muur.”

Luchtstroom blaast zeil van de vloer
Stijn van der Spank vindt het bezoek van De Luchtdichters heel verhelderend. Anderhalf jaar geleden kocht hij een geïsoleerd jarendertighuis. Toch bleef het onbehaaglijk in de keuken. ,,We begrepen niet waaraan dat lag. Tijdens de blowerdoortest ontdekten we grote kieren. Toen we boven kwamen, leek de zoldervloer scheef, heel bizar. Doordat het huis vacuüm getrokken werd, stroomde via lekken onder de dakrand zoveel lucht naar binnen, dat het zeil van de vloer werd geblazen.”

“We komen gekke dingen tegen. Zoals een schuilkel­der, waarvan niemand weet had”  Ben Heesink, De Luchtdichters

Voordat De Luchtdichters met hun apparatuur bij Van der Spank aan de slag gingen, hadden ze al een uitgebreid gesprek met hem gehad en hadden ze het huis onderworpen aan een visuele inspectie. ,,We brengen eerst het probleem in kaart. Veel van onze klanten wonen in grote, oude panden waar de energiekosten de pan uitrijzen. Maar we komen ook in kleinere huizen”, vertelt Frans Lischer.

Ben Heesink vult aan: ,,We vragen de bouwkundige tekeningen op en lopen een eerste keer door het pand. Dan ontdek je al veel. Sporen van slecht uitgevoerde verbouwingen, gaten in de gevel waar ooit een gaskachel zat. Met de infraroodcamera sporen we warmtelekken op. Zo bleek bij iemand achter een geïsoleerde zolder een stuk muur te ontbreken. We komen gekke dingen tegen. Zoals een schuilkelder, waarvan niemand weet had.”

Blowerdoor en rookmachine
Na die eerste inspectie volgt een tweede, langduriger huisbezoek. De Luchtdichters installeren dan ’s ochtends, als het buiten nog koel is, in de buitendeur de blowerdoor, een frame met daarin een grote ventilator. Een tijdrovend klusje, alles om deze ‘blaasdeur’ moet namelijk hermetisch worden afgesloten.

De Luchtdichters in actie. Bron: Rabobank Nederland

,,We zuigen alle lucht naar buiten en brengen het huis op een onderdruk van 50 pascal”, meldt Lischer. Na de uitgebreide wandeling door het huis, volgt een soort scène uit Ghostbusters om te verhelderen waar sommige ’ongecontroleerde ventilatie’ vandaan komt. De helft van het duo staat buiten met een dampende rookmachine; je ziet de rook via naden bij kozijnen en andere kieren naar binnen kringelen. Ook meten ze continu hoeveel lucht er verdwijnt of binnenkomt.

Alsof de hele dag een raam openstaat
Aan het einde van zo’n ochtend ruimen De Luchtdichters alle spullen op en vertrekken ze om een uitgebreid rapport te schrijven over hun bevindingen. Van der Spank: ,,Daarin staan aanbevelingen over isolatie en materiaalkeuze bij het dichten van luchtlekken. Ze lichten het rapport persoonlijk toe. Met A4’tjes laten ze zien hoeveel lucht er ongecontroleerd verdwijnt. In ons geval waren dat vier vellen papier aan lekkage; alsof je de hele dag een raam open hebt staan. Een potdicht geïsoleerd huis vraagt om goede ventilatie. Ook daarover geven ze advies. En als je van het gas af wilt, denken ze mee over energiebronnen die het beste bij jouw huis passen.”

.
Eigenlijk is een goed geïsoleerd en geventileerd huis een voorwaarde om de werkelijke energiebehoefte van een pand vast te stellen. Pas daarna kun je bekijken hoe je daarin het beste kunt voorzien. Met zonnepanelen, met warmtepompen of met andere bronnen. Heesink en Lischer: ,,Isoleren en verbouwen van een groot, oud pand is duur, maar als je meer dan 500 euro per maand ophoest aan energiekosten (tijdens de energiecrisis was dat 2000 euro) haal je die investering er wel uit. Zeker met subsidies.”

De Luchtdichters bestaat 3,5 jaar. Meubelmaker Ben Heesink en Frans Lischer, die leidinggevende functies had in gezondheidszorg en veiligheid, kennen elkaar al lang. Ze raakten steeds meer betrokken bij het verbeteren en isoleren van woningen en bij duurzaamheids- en energiekwesties. Ze besloten daarvan hun nieuwe beroep te maken.

Nieuwsitem De Gelderlander dd. 02-03-2024 | Claudia Fitsch